Thiết kế “thuận tự nhiên” – sự giao thoa giữa văn hoá bản địa và kiến trúc hài hoà với cảnh quan thiên nhiên 

Trong thiết kế kiến trúc, yếu tố bản địa là chất xúc tác mạnh mẽ và là cảm hứng của rất nhiều kiến trúc sư. Yếu tố bản địa là những giá trị văn hóa được đúc kết lại tại nơi cộng đồng sinh sống. Ở đó có những nét riêng biệt cho từng vùng với những giá trị rất riêng làm nên sự khác biệt cũng như nét đặc trưng cho từng vùng miền khác nhau.

Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy các tác phẩm thiết kế hài hòa với khung cảnh tự nhiên sẽ đạt được sự ngưỡng mộ cao hơn của công luận đối với hình khối kiến trúc. Do đó:

• Cần phát huy các đặc điểm địa phương, như có các khối hay mái đá, cây gồ, mảng xanh, hồ nước để vận dụng vào thiết kế, lựa chọn vật liệu, như tạo mảng tường đá, cấu kiện gỗ chậu cây…;
• Quy mô của công trình nên vừa phải để có thể hòa nhập vào địa hình của khu vực. Các ngôi nhà đồ sộ phải phân chia thành nhiều khối để gắn liền với các mặt nền dốc, phải lồng sâu vào sát các mái che tự nhiên như vách đá, nền cây xanh để đồng hóa vào trong cảnh quan tự nhiên.
• Địa hình mặt dốc nguyên thủy của cảnh quan núi phải được giữ nguyên, hết sức tránh đào đắp. Nên chọn các ngôi nhà thấp tầng, một tầng thường dễ đạt tỉ lệ cần thiết để  hòa đồng với địa hình mặt dốc…

Tuy không hình thành cho mình một triết lý nhất định về kiến trúc nhưng KTS Trần Quang Khánh (Giám đốc thiết kế của XCONS Việt Nam) luôn quan niệm yếu tố then chốt để hình thành bản sắc văn hóa nói chung chính là môi trường sống. Cụ thể, với kiến trúc là các điều kiện tự nhiên như địa hình, khí hậu,…

Kiến trúc là một tác phẩm nghệ thuật và hồn cốt của nó được tạo thành từ những cảm xúc. Vì vậy, việc lên ý tưởng cho các công trình là điều vô cùng quan trọng. Với KTS Trần Quang Khánh, những cảm hứng cho sáng tác kiến trúc của mình không ở đâu xa mà ngay trong chính môi trường, không gian, vật liệu xung quanh. Điều đó được thể hiện khá rõ nét trong từng công trình kiến trúc mà anh và các cộng sự tại XCONS đang theo đuổi và thực hiện.

Twin Dragon – công trình độc đáo kết hợp giữa vẻ đẹp thiên nhiên và nét hiện đại

Kiến trúc của Twin Dragon là sự kết hợp giữa các yếu tố từ cảnh quan, môi trường tự nhiên và môi trường xã hội. Trong quá trình “thai nghén” ý tưởng, KTS Trần Quang Khánh cùng các cộng sự XCONS Việt Nam đã rất tâm huyết, cân nhắc, tính toán đến từng chi tiết của công trình để có thể tạo nên một sự kết hợp mới mẻ nhưng không làm lấn át cũng như phá vỡ cảnh quan hiện trạng. Thiết kế ấy là tổng hòa của cả hình và chất, một không gian có khả năng kể nên câu chuyện của chính vùng đất mà nó hiện hữu.

Thông tin công trình:

• Tên công trình: Twin Dragon
• Đơn vị thiết kế: XCONS Việt Nam
• Diện tích khu đất: 3300m2
• Diện tích xây dựng: 1050m2
• Mật độ xây dựng: 31.8%
• Tầng cao: 3 tầng
• Tổng sàn: 2350 m2
• Địa điểm: Đảo Lan Châu – Nghệ An

Công trình này nằm trên một vị trí đặc biệt và độc đáo với cảnh sắc dịu dàng, sau khi khảo sát, phương án thiết kế được tạo ra bởi sự tôn trọng đến cảnh quan tự nhiên, với mong muốn tôn lên vẻ đẹp tự nhiên và không làm lấn át cũng như phá vỡ cảnh quan hiện trạng.

Đại diện XCONS Việt Nam cho biết: “Khi khảo sát khu đất, những rung cảm xuất hiện khi đứng trước những triền đá, những âm thanh từ biển, sự hùng vĩ của thiên nhiên. Cùng với mong muốn có công trình mang dấu ấn riêng. Từ đó thôi thúc chúng tôi suy nghĩ và mạnh dạn đề xuất các ý tưởng táo bạo nhưng không được can thiệp thô bạo vào thiên nhiên sẵn có”.

XCONS đã nhấc công trình khỏi mặt đất như một cách chối bỏ sự tồn tại của trọng lực. Chính tại phần công trình được nâng lên, KTS xử lý cảnh quan bên ngoài như “tuôn chảy” vào trong công trình, đưa cảnh quan trở thành một phần không thể tách rời của công trình. Thủ pháp này loại bỏ cảm giác cô lập của công trình với bối cảnh xung quanh, thay vào đó, là sự hòa quyện và thống nhất giữa công trình và không gian bao chứa nó. Twin Dragon dường như được sinh ra từ khu đất, lớn lên từ đó và trở thành một phần của bối cảnh – như cách chính chúng ta được sinh ra, lớn lên và tồn tại gắn bó với cuộc sống xung quanh.

“Trong quá trình nghiên cứu, đề xuất phương án đều có sự tham gia của các bộ phận chuyên môn kết cấu và thi công, đưa ra các giải pháp để phương án có tính khả thi”, KTS Trần Quang Khánh chia sẻ.

Không gian tầng 1 được thiết kế kết hợp giữa nhà hàng và quán cà phê, tầng 2 và tầng 3 là nhà hàng, sân thượng là không gian ngắm cảnh và một số không gian thư giãn khác. Một phần tầng 2 được nâng đỡ bởi các trụ, đẩy nghiêng đi, giúp phần dưới của công trình trở nên sinh động, thanh thoát và nhẹ nhàng hơn. Khi quan sát từ xa, những khối lớn sẽ tạo ấn tượng lấn át những cột mảnh, khiến công trình như bay lên khỏi mặt đất.

Chính vẻ đẹp sẵn có của thiên nhiên hòa cùng trí tưởng tượng sáng tạo, phong phú và bay bổng đã tạo nguồn cảm hứng cho Twin Dragon. KTS Trần Quang Khánh cho biết “Twin Dragon là sự tiếp cận mềm mại bằng những đường cong tiếp tuyến với địa hình. Công trình được tách thành 2 khối vừa phải với tạo hình độc đáo, chi tiết và kết cấu thanh mảnh, vật liệu thô mộc kết hợp với trong suốt không quá khác biệt với bối cảnh, sử dụng tối đa cây xanh tiếp cận với công trình”.

Mỗi một công trình xây lên đều chứa đựng trong đó những ý nghĩa riêng và để thể hiện được cái hồn đó, người KTS phải biết sáng tạo, vận dụng từ chính môi trường xung quanh để tạo ra một công trình kiến trúc hòa hợp với không gian sống, không phá vỡ xé lẻ cấu trúc không gian xung quanh.

Như KTS Tadao Ando đã nói: “Khi bạn thiết kế và xây lên một cái gì đó, bạn phải cân nhắc rằng bạn đang lấy đi một phần đất hoặc một phần môi trường để tạo ra một thứ mới mẻ”.